[Murat KUTAY]

Buzağı Kulübeleri ve Önemi

Yetiştirici için gelecekte sürünün devamının garantisi demek olan buzağılar, doğumu izleyen zamanda çok iyi bakılmalıdır.

Yetiştirici için gelecekte sürünün devamının garantisi demek olan buzağılar, doğumu izleyen zamanda çok iyi bakılmalıdır. Bu yapılamadığı zamanlarda buzağı ölümleri artmaktadır. buzağılar doğumdan sonraki ilk 2-3 ay tüm etkilere karşı çok hassastırlar. Buzağılık döneminin en önemli kısmı, ilk 15 günü kapsayan ağız sütü içme ye 8-10 haftalık yaşa ulaşıncaya kadarki süt içme dönemleridir. Daha sonraki dönemler de önemliyse de, buzağının yaşı ilerledikçe yaşam koşullarına karşı daha da direnç kazanması nedeniyle daha az öneme haizdir.
Ülkemizde Durum

Her yıl yaklaşık 5-6 milyon buzağının doğduğu ülkemizde, buzağıların temiz ve yaşam için uygun koşullarda barındırıldığı söylenemez. 1-10 baş hayvanın sağıldığı küçük işletmelerin yoğun olduğu ülkemizde, doğan buzağıların hemen tamamına yakını ergin hayvanlarla aynı ahırda, genelde uygun olmayan şartlarda barındırılıp büyütülmektedir. Kapalı, karanlık, havalandırması yetersiz, toz, yüksek oranda nem ye amonyak gazı ile dolu ahırlar, hastalık yapıcı ve gelişmeyi önleyici etmenlerin çoğalmasına, dolayısıyla buzağılar için sağlıksız bir ortamın oluşmasına neden olmaktadır. Bu yerlerde barındırılan buzağılarda kayıplar oldukça fazladır.

Buzağılar, hem solunum yolu enfeksiyonlarına hem de strese karşı son derece duyarlıdır. Bütün hayvanların aynı barınak içerisinde bulundurulduğu işletmelerde, yoğun bulaşıcı hastalıkların görülme olasılığı ve bir hayvandan diğerine bulaşma oranı oldukça yüksektir. Özellikle isale yakalanan buzağıların bu isali, birbirine bulaştırma olasılığı yüksektir.
Günümüzde kullanılan,her.birinin farklı uygulama ve özellikleri olan buzağı barındırma sistemlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
Ahır içinde ana yanında barındırma
Ahır içinde anasından ayrı bir kısımda barındırma
Ahır içinde özel bölmelerde gruplar halinde barındırma
Ahır içinde özel bölmelerde gruplar halinde barındırma
Ahır içinde bireysel bölmelerde barındırma
Ahırın dışında kapalı buzağı bölmesinde
Buzağı bölmesinde gruplar halinde barındırma
Buzağı bölmesinde bireysel olarak barındırma
Buzağı kulübelerinde barındırma
Bireysel buzağı kulübelerinde
Buzağı kulübelerinde grup halinde barındırma
Modern (gelişmiş) Yetiştiricilikte Buzağı Kulübeleri Kullanılmaktadır.
Buzağı ölümlerinde, buzağının içinde yaşadığı barınak ve çevre koşullarının önemli bir etkisi ve payı olması nedeniyle, süt emme dönemlerinde buzağıların bireysel buzağı kulübelerinde büyütülmesi yaygınlaşmaktadır (Resim 1). Bu nedenle, ucuz ve basit malzemeden yapılmış, bakımı kolay, maliyetinin düşük olması yanında, buzağı ölümlerini en aza indirecek düzeyde planlanmış, kolay temizlenip, dezenfekte edilen barınaklardan yararlanılması bütün gelişmiş ülkelerde giderek benimsenmektedir.

Modern yetiştiricilikte ahırdan ayrı bir yerde, bireysel, basit yapılı, kolay taşınabilir açık buzağı kulübelerinin kullanımı önerilmektedir. Başta İsrail olmak üzere, sıcaklık stresinin yüksek olduğu ye enstantif yetiştiricilik yapılan yerlerde buzağı kulübeleri kullanılmakta ve ihracatı yapılmaktadır ( Resim 2). Ülkemizde yapılan bir çalışmada, seyyar kulübe ve kapalı (ahır içi bireysel bölme) olmak üzere iki grupta buzağı barındırma denemesi yürütülmüştür.

Deneme sonucunda, grublar arasında doğum, sütten kesim, 3 ve 6. ayda önemli farklılıklar bulunmadığı, ayrıca yem tüketiminde grublar arasında bazı dönemlerde farklılıklar gözlenmesine rağmen tüm gelişme dönemlerinde belirgin yem tüketimi farklılığının söz konusu olmadığı bildirilmiştir.

Bunun dışında bugün ülkemizde buzağı büyütmede, Konya Altınova Tarım İşletmesi ve Karacabey Tarım işletmesi ile Malatya’da Saray Halı Fabrikasına ait işletmede kulübeler kullanılmaktadır. Bursa ilinde bir firmanın imalat yaptığı ve sattığı bilinmektedir. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi (ÇÜZF) Zootekni Bölümü bireysel buzağı kulübeleri yapmış ve bu konuda 1 yıl süren bir çalışma yürütmüş olup, halen bu kulübeler kullanılmaktadır.

Kulübeler çok değişik malzemeden yapılabilir. Bu kulübelerin maliyeti özel buzağılık yapılmasına göre çok daha ucuza mal olduğu anlaşılmaktadır. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsünde yapılan bir çalışmada doğum- 3 aylık yaş arası dönemde açık kulübelerde birim canlı ağırlık artışının daha ucuza mal olduğu bildirilmektedir.

ÇÜZF Zootekni Bölümü tarafından yürütülen çalışmada 3 farklı malzemeden yapılmış kulübeler kullanılmıştır. Bunlardan birincisi, ince iki sac levha arasına izolasyon maddesi konularak, ikincisi, tahta ve kontraplak malzeme ve üçüncüsü ise, piyasada çatı örtü malzemesi olarak satılan fiberglas malzeme kullanılarak yapılmışlardır. İki kat sac plakanın arasına izolasyon maddesinin konulduğu kulübelerin en ucuza mal olduğu belirlenmiştir. Ancak her üç malzemede de fiyatlar, Ekim 1996 fiyatları ile 3-5 milyon TL arasındadır.

Kulübelerde boyutlar farklı olmakla birlikte, boyu 160-230 yüksekliği 110-150 cm ve eni 110-180 cm kadardır. Çok büyük ve çok küçük boyutlarda kulübe yapmanın yararı yoktur. Şekil 1’de ÇÜZF Zootekni Bölümünde tahtadan yapılan kulübeye ait ölçüler verilmiş olup, 3 farklı malzemeye göre durum Resim 3’de görülmektedir. Buzağılar uzun süre kulübelerde kalacaklarsa, şekilde verilen boyutların biraz arttırılması önerilir .

Buzağı kulübelerinin önünde basit ve çubuk demirden yapılan veya hasıl beton yapımında kullanılmak üzere hazır satılan malzemeden bir gezinti yeri yapılmalıdır. Belirtilen hazır beton demiri kullanıldığında maliyet son derece düşmekte Ancak resimlerden de anlaşılabildiği üzere daha iyisi yapılabilir.

İşçilik,buzağılıktakine göre daha düşüktür. Çünkü kulübelerde temizlik yaz aylarında, ayda bir kez, kışın ayda üç kez yapılırken, betonarme bireysel bölmelerde her mevsimde her gün yapılma zorunluluğu vardır. Çünkü kapalı buzağılıkta binanın beton olan zeminin, idrarı emme özelliği olmayıp, genellikle ıslak kalmakta kalın altlık kullanmak zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Yani hem temizliki hem de altlık serme ve kaldırmak iki ayrı iş olmaktadır. Oysa kulübelerdeki idrar eğimli toprak zeminde gitmekte ve bir kısmı da toprak tarafından emilmektedir.Özellikle yazın hemen hemen hiç altlık kullanılmaz; buzağılar rahatlıkla büyütülmekte, sadece yeni bir buzağı konula zaman altlıklar temizlenip, kulübe yeri değiştirilmektedir.
Süt sığırcılığı işletmelerinde buzağı kulübesi kullanmanın avantaj ve dezavantajları.
Buzağı kulübeleri daha ucuza mal olmaktadır.
Buzağı kulübelerinde daha seyrek aralıklarla altlık serilmekte ve daha seyrek gübre temizliği yapılacağı için işçilik daha az olmaktadır.
Buzağı kulübelerinde,bireysel büyütme yapıldığı için hastalıkların bulaşma ve buzağılar arasında yayılma riski ortadan kalkmaktadır.
Buzağı kulübeleri poprtatif olduğu için, mevsime göre daha uygun yerlere taşınarak buzağılar üzerinde oluşacak sıcaklık stresi önlenebilmektedir.
Buzağı kulübeleri için tek dezavantaj ise kış aylarında özellikle yağmur ve soğuk günlerde buzağı bakıcılarının açık havada çalışmak zorunda kalmalarıdır.

Kaynak :http://www.tarimsektor.com/haber/197/Buzagi_Kulubeleri_ve_Onemi.html

[engin1]

Emeğine sağlık

[uur_vet]

eline sağlık

[vetfat]

paylaşım için tşkr

[ogdem]

Çok sağolun

[Yazar]

Yazılar