Piranhaların korkulu dünyası

Avını ısıra ısıra kemiren piranhaların korku uyandıran bir şöhreti var. Ama yeni bir araştırma, bu balıkların Amazon’un sularında dişlerinden ziyade, çıkardıkları sesle varlık gösterdiğini ortaya koydu.

LIEGE – Su altı mikrofonlarıyla kayıt yapan araştırmacılar, piranhaların sesle iletişim kurduğunu ve rakiplerini uzaklaştırmak için saldırı yerine sesle korkutup sindirmeyi tercih ettiğini söylüyor.

Journal of Experimental Biology dergisinde (Deneysel Biyoloji Dergisi) ayrıntıları yayımlanan araştırma kapsamında, birbiriyle karşılaşınca piranhaların çıkardığı üç farklı ses tespit edildi. Bu seslerden her birinin farklı bir mesaj içerdiği düşünülüyor.

Belçika’nın Liege Üniversitesi’ndeki araştırma ekibinin başkanı Eric Parmentier, palyaço balığı gibi ses üretebilen ve bu şekilde iletişim kuran çeşitli balık türleri üzerinde geçmişte çalışmaları olmuş bir bilimadamı.

Eric Parmantier, piranhaların da ses çıkarabildiğini önceden bildiğini, fakat bu yeteneği ne için kullandıklarını daha yakından anlamaya çalıştığını söyledi.

PİRANHA RİTMİ
Balık türleri ses vasıtasıyla genelde kendilerine eş çekmeye çalışıyor, dolayısıyla su altı mikrofonlarına takılan titreşimler balıkların ürediğine dair önemli bir işaret olabiliyor. Eric Parmentier, ”Ses ve davranış arasındaki bağı daha iyi anlarsak, denizin sesini dinleyip balıkçıların doğru zamanda avlanmaya çıkmalarını sağlayabiliriz.” diyor.

Piranhaların çıkardıkları seslerin ise ekmek kavgasından kaynaklandığı düşünülüyor. Dr. Parmantier, piranhaların karşı karşıya gelince çıkardığı üç ana sesten ilkinin, havlamaya denk düştüğünü söylüyor. Yüz yüze gelen fakat kavgaya girişmeyen balıkların çıkardığı bir ses bu.

Vurmalı bir çalgının ritmini andıran diğer ses, piranhalar birbirini kovalarken duyuluyor. Genellikle yiyecek paylaşımından çıkan kavgalarda piranhaların birbirini ısırdığı da oluyor. Bu durumda daha boğuk bir ses çıkarıyorlar.

TİTREŞİMLER
Fakat Dr. Parmentier ve ekibi, laboratuvarda bir akvaryumda gözlemledikleri piranhaların genellikle huzur içinde birlikte yüzdüğünü, sesli kavgaların nadir durumlar olduğunu söylüyorlar.

Dr. Parmentier, ”Sese başvurarak rakiplerini korkutup kaçırmak, fiziken kavgaya girişmekten çok daha az enerji gerektiriyor” diyor. Gürültü çıkartan piranhalar, maliyeti düşük ama mükafatı büyük olan bir yöntemle yiyecek bulmayı deniyor.

Diğer ”gürültücü” balıklar gibi piranhalar da vücutlarındaki gaz torbasını titreştirerek ses çıkarıyor. Bu organın asıl işlevi, piranhaların suda denge kurmasını sağlamak. Dr. Parmentier, piranhaların kaslarını saniyede 150 kez oynatarak titreşim sağladığını belirtti.

Liege Üniversitesi ekibi bir sonraki aşamada piranhaları doğal ortamları olan Amazonlar’da inceleyerek, ses repertuarları hakkında daha çok bilgi edinmeyi planlıyor.