ANOVA Modellerinde Kareler Toplamı Yöntemlerinin Karşılaştırılması
Gül ERGÜN * Serpil AKTAŞ *
Makale Kodu (Article Code): KVFD-2009-213
Hacettepe Üniversitesi, Fen Fakültesi, İstatistik Bölümü, Ankara – TÜRKİYE
İletişim (Correspondence)
℡ +90 312 2977907
gul@hacettepe.edu.tr
Özet
ANOVA modellerinde genel kareler toplamı ayrıştırılır ve ana etken ile etkileşim terimlerinin etkisinin anlamlılığı test edilir. Her bir
ana etken ve etkileşim terimlerine ilişkin kareler toplamlarının hesaplanmasında, 1. Tür, 2. Tür, 3. Tür ve 4. Tür kareler toplamları olarak
adlandırılan dört farklı yöntem mevcuttur. Araştırmalarda uygun yöntemin seçiminde model ve veri yapıları büyük önem taşımaktadır.
Buna karşın, standart istatistiksel yazılımlarının çoğunda model ve veri yapıları gözetilmeksizin varsayılan kareler toplamı yöntemi, 3. Tür
olarak belirlenmiştir. Uygun olan yöntemin seçilmemesi F istatistiğinin değerini etkilemekte ve istatistiksel olarak hatalı sonuçlara neden
olabilmektedir. Bu makalede kareler toplamına ilişkin mevcut yöntemlerin kullanıldığı durumlar vurgulanmış ve bu yöntemler arasındaki
farklılıklar iki etkenli deney düzeni ile tanımlı iki örnek üzerinde tartışılmıştır.
Anahtar sözcükler: ANOVA, Çok etkenli deney düzenleri, Kareler toplamı
Detaylar :
ANOVA Modellerinde Kareler Toplamı Yöntemlerinin Karşılaştırılması