[Murat KUTAY]

CEYLAN YETİŞTİRİCİLİĞİ

Bölgenin özelliği haline gelen ve CEYLANPINAR’a ismini veren ceylanlar bölgemizde 1960 yıllarına kadar Suruç’ tan Cizre’ye kadar olan alanda İşletme sınırları haricinde 500-1.000 başlık sürüler halinde dolaştığı bilinmektedir.

Daha sonra bölgemizde atlı ve motorlu taşıtlarla usulsüz avlanma ve ayrıca bazı kişilerce ticari amaçla ceylanların yavrulama döneminde yavruların araziden toplanarak satılması nedeniyle neslinin büyük ölçüde azaldığı dikkati çekmiştir. Bunun üzerine 1968 yılında bölgemizde ceylanlar hakkında bilgi toplamak amacıyla ilk resmi çalışmalar yapılmıştır.

1977 Yılında ceylan neslinin gittikçe azalması nedeniyle İşletmemiz sınırları içinde Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Avcılık Genel Müdürlüğünce bu güzel hayvan­ların koruma altına alınması için ceylan üretim istasyonu projelendirilerek keşfi ya­pılmıştır. Bir yıl sonra 1978’de ilk olarak çırpı deresi kenarında 26 hektar açık arazi çitle çevrilmiş, halk elinde bulunan ceylanlar parayla satın alınarak cey­lan üretim istasyonu faaliyete geçirilmiştir. Ceylan yetiştirme ve üretme çalışmaları 1982 yılına kadar Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Avcılık Genel Müdürlüğünce yürütülmüştür.

29.04.1982 Tarihinde bir protokol ile ceylan yetiştirme ve üretim istasyonu 10 baş erkek, 13 baş dişi olmak üzere toplam 23 ceylanla İşletme Müdürlüğümüze devredilmiştir. Ceylan üretim istasyonu İşletmemize devredildikten sonra üretime aynı yerde devam edilmiş olup, sayıları da yıldan yıla hızla artmıştır. İşletmemize talepde bulunan meraklılara ve yetiştiricilere imkanlarımız ölçüsünde damızlık satışı yapılmaktadır. Satışlarımız genelde 15 Temmuz-15 Ekim tarihleri arasında yapılmaktadır. 1992-1993 Yılında İşletmemizdeki konukeviyle merkez sığırcılık arasında kalan çamlığın etrafı çitle çevrilmiş olup, 1993 sonbaharında 246 ceylan 1994 sonbaharında da 487 ceylan olmak üzere toplam 733 baş ceylan bırakılmıştır. Yetiştirme ve üretim burada devam etmektedir. 2006 Yılı sonu itibariyle 501 baş dişi , 718 baş erkek olmak üzere toplam 1.219 baştır.

CEYLANLARIN BAKIM VE BESLENMESİ

Efsanelere konu olmuş ceylanlar çok hızlı kaçabilen hareketli, hassas ve çok iyi koku alabilen bir yapıya sahiptir. Herhangi bir tehlike anında bir kaç saniyede 100km/h hıza ulaşabilmekte ve koşabilmektedir. Çevrede ani olarak bir kuşun bile uç­ması bu hayvanları ürkütüp kaçmasına neden olmaktadır. Koşmaya başladığı zaman önüne gelen hiç bir şeyi görmez ve süratle koşmaya devam ederler. Ceylanların yaşama süresi 8-12 yıl kadardır

BESLENMESİ İşletmemizde ceylanlar çitle çevrili alanda serbest olarak dolaşmaktadırlar. Burada meranın durumuna göre meradan yararlanmaktadırlar. Ayrıca kaba yem olarak önlerinde sürekli kuru yonca otu bulunmaktadır. Kesif yem olarak hayvan başına ortalama günlük 0,3 Kg kadar besi yemi verilmektedir. Hayvanların özellikle yazın çok fazla miktarda suya ihtiyaçları olduğundan önlerinde sürekli temiz su bulundurulmalıdır.

KIZGINLIK Genel olarak dişiler 1,5 yaşında kızgınlık göstermekle birlikte bazen 7-8 aylık dişilerde kızgınlık göstermekte ve koça gelmektedirler. Kızgınlık genel olarak Aralık ayı içinde olmakla birlikte, 15 Kasım-15 Ocak tarihleri arasında görülmektedir. Kızgınlığın başladığı ilk günlerden itibaren erkeklerde kıyasıya bir yarış, kavga başlar. Bu kavgalı zamanlarda kavga edenlerin yanına kadar yaklaşılabilir, hatta yakalamak bile mümkündür. Nihayet erkeklerin bu kavgasından sonra bir erkek galip gelir ve sürünün reisi olur. Sesiyle bunu belli eder ve diğer erkekleri hep kovar.

GEBELİK Ceylanların gebelik süresi koyun ve keçilerde olduğu gibi 5 aydır. Anne aday­ları doğuma iki ay kala sakinleşir, ağırlaşır ve mahmurlaşır. Hareket etmek istemezler. Kendilerine yaklaşıldığında sadece gözleri ile takip ederler. Tehlike anında ise hafif hareketle uzaklaşırlar.

DOĞUM Ceylanlarda doğum; İşletmemizde Nisan ayı sonunda başlar ve Haziran ayı ortalarına kadar devam eder. Genel olarak ise doğumlar ağırlıklı olarak Mayıs ayı içinde görülür. Doğal şartlarda da bu zamana rastlar.
İkizlik oranı % 30-40 kadardır. Doğumda, ana ceylan yavrusuna çok düşkündür. Doğumda yavrular ilk 3-4 gün hiç kaçmazlar, mümkün olduğu kadarda anne yavrusunun yanından ayrılmaz. Bu dönemde yavruya yaklaşıldığında anne etrafta dolaşıp takip eder. Yavruya 3-4 günlük dönemde dokunulması durumunda ise anne yavruyu terk edip bir daha emzirmeyebilir. Bu durumda yavru genelde ölür çünkü anneye muhtaçtır.
Yavrular bir haftalık olduğu zaman ise yakalamak oldukça güçtür. 15-20 günlük yavrular ise artık annelerinin yanında dolaşır, ağır ağır yeme alışırlar. Yavruları emzirme süresi 3-4 aydır.

[qwertyuiopgu]

teşekürler

[hekta]

teşekkürler

[Yazar]

Yazılar