ENTERO-TOKSEMİ HASTALIĞI (BOHÇA HASTALIĞI, BAŞAK HASTALIĞI, ANIZ HASTALIĞI)
Her yaştaki koyun ve kuzularda birdenbire hiçbir belirti göstermeden ani ölümlere neden olur. Hastalık besi durumu iyi olan koyunlarda daha çok görülür.
Hastalık nasıl bulaşır?
Bu hastalığın etkeni bir mikroptur. Bu mikrop meralarda ve hayvanların sindirim sisteminde daima bulunur. Hastalığın meydana gelmesinde mevsim ve gıda değişiklikleri kesif tane yemle beslenmeler büyük rol oynar. Kuru yemden meraya veya meradan kuru yeme geçişler hastalığın çıkması için başlıca nedenlerdir.
Hasta olan hayvanlar herhangi bir belirti göstermeksizin ani olarak ölürler. Genel olarak yetiştiriciler, hayvanlarını ağılda ölü olarak bulurlar. Besi durumu iyi, akşam sağlam olan hayvanlar, sabahleyin ölü olarak bulunurlar. Hastalık belirtilerini görmek nadiren mümkündür. Bu belirtiler hayvanda genel bir halsizlik ve dengesizlik, güçlükle yerinden kalkma, yerde bir tarafı üzerinde yatma ve sinirsel belirtiler gösterir. Yem yemeyi bırakır, dişlerini gıcırdatır, etrafında döner, bazen de ishal görülebilir.
Ölen hayvanlara otopsi yapıldığında bağırsakların gazla ve işkembenin yemle dolu olması, karın boşluğunda bol bir sıvının bulunması, kalpte kanamalar, kalp kesesinde berrak ve hava temasında pıhtılaşan bir sıvının bulunması, böbreklerin şiş ve yumuşak bir kıvamda, genel bir bağırsak yangısının görülmesi hastalığı hatırlatan en önemli bulgulardır.
Hastalığın kısa sürmesi, ölümlerin ani oluşu, mevsim ve yem değişiklikleri, gıda rejimindeki düzensizlikler bu hastalıktan şüphelendirir. Hastalığın kesin tanımı için ince bağırsaklar içeriği ile ayrı bir kapta, ayrıca karaciğer, böbrek taze olarak laboratuvara gönderilmelidir.
Nasıl tedavi edilir?
Hastalığın pratikte etkili bir tedavi şekli yoktur.
Korunmada şu hususlar dikkate alınmalıdır:
1- Yem değişiklikleri birdenbire değil, alıştırılarak yapılmalıdır.
2- Tane yemler verilirken yeterli miktarda kaba yemde verilmelidir.
3- Hayvanlara küflü ve bozuk gıdalar verilmemelidir.
4- Koruyucu amaçla hayvanlar aşılanmalıdır.
5- Hayvanlardaki mide ve bağırsak parazitleriyle mücadele edilmelidir.
6- Hastalık çıktığında yem veya meralar değiştirilmelidir.
7- Kuzular ahır besisine alındığında yemlerine yeterli miktarda antibiyotik ilave edilmelidir.
tarafından güncellenmiştir.
