[SensatioN]

AİLE: ONCHOCERCIDAE
Cinsler: Onchocerca , Dirofilaria , Dipetalonema

Cins: Onchocerca
Tür: Onchocerca reticulata – eq. , Onchocerca armillata – rum
Ara konak: O.reticulata – Culicoides spp., O.armillata bilinmemekte.
Yerleşim: O.armillata aorta’da, O. Reticulata ayakta flexor tendoların bağdokusunda.
Morfoloji: Erginler 7-70cm boyunda dokularda nodüller içinde kıvrılmış halde bulunurlar. Özellikle dişilerde kutikula üzerinde spiral kalınlaşmalar görülür.

Biyoloji: O.reticulata: Mikrofilerler erginlerin bulunduğu yerlerde deri altındaki bağdokularda bulunurlar. Vektör mikrofilerleri alır. Mikrofilerler vektörde enfektif larva dönemine (L3) ulaşır. Vektör beslenirken bu larvaları konğın derisinden içeri bırakır.
Patogenez: O.armillata’nın erginleri aorta duvarınada nodüller meydana getirir ve aneurismalara yol açar. Mikrofilerleri göze giderek körlüğe neden olabilir.
O.reticulata’nın erginleri bulundukları yerlerde ağrısız, sıcak ödemli şişkinlikler meydana getirirler. Bu şişkinlikler 3-4 hafta süreyle kalır. Bu süre sonunda iner ve kaybolur. Ancak ligamentler kalınlaşmış olarak kalır. Burada küçük, içleri kazeifiye olmuş veya kalsifiye olmuş nodüller kalır. Enfeste hayvanlarda bölgenin ödemli ve şişkin olduğu zamanlarda bu şişkinliklerin sinirlere yaptığı basınç sonucu topallık görülür. Mikrofilerler özellikle çok sayıda oldukları yerlerde dermatitise neden olurlar.
Tanı: Deriden alınan biyopsi parçalarında mikrofilerler aranır.
Sağaltım: Erginler için özel bir ilaç yoktur. Mikrofilerler için 0,2mg/kg dozda Ivermectin etkilidir.

Cins: Dirofilaria
Tür: Dirofilaria immitis
Son konak: Köpek, nadiren kedi ve nadiren insan.
Yerleşim: A.pulmonalis (esasen), sağ ventriculus, v.cava caudalis, v.hepatica, parmak arası kistler, beyin arterleri.

Morfoloji: Mikrofilerleri 6-7 mm genişliktedir.
Biyoloji: Perifer kandaki mikrofiler Anopheles, Aedes, Culex tarafından alınır ve bu canlılarda L3ler gelişir. Köpeklerin deri altına yerleşen larvalar 4 ay kadr burada kalır. Gömlek değiştirdikten sonra dolaşıma geçerler ve sağ kalpta olgunlaşırlar. Buradan A.pulmonalis’e geçişlerinden sonra 6-8 ay içinde kanda mikrofilerleri görülür. Parazitler 2-4 yıl yaşar

Patojenite: Olgunları damar çeperinde kalınlaşmaya, kalp kapaklarında bozulmaya, dolaşımda bozulmalara neden olarak. Parazitler direkt olarak dolaşıma engel olabilirler. Bunun sonucunda da akciğerde ödem, genel dolaşımda durgunlu, tromboz ve emboliler şekillenebilir. Ayrıca antikorlar kanda antijenle birleşerek immunkompleksler oluştururlar, bunlar böbrekelrde birikir ve nephritise neden olur. parazitler v.cava’lar ya da v.hepatica’ya yerleşirse karaciğer yetersizliği ve sonucunda ölüm şekillenir (v.cava sendromu).
Mikrofilerler küçük kapillarları tıkayarak infarktüse sebp olurlar. Aynı şekilde oluşan immunkompleksler nephritise yol açarlar. İmmunkompleks+mikrofiler= tip 2 aşırı duyarlılık®dermatitis, kaşıntı hatta ülser. Kıllar dökülür. Dirofilariosis inatçı dermatitisin en önemli etkenidir.
Kilnik belirtiler hayvanın yaşına, parazit sayısına, parazitin gelişme dönemine ve yerleşimine göre değişir. fazla sayıdaki parazit solunum güçlüğü, öksürük ve efor antrenmanlarını reddetme ile kendisini gösterir. Akciğer, kalp seslerinde bozulma, sarılık, idrarda safra tuzları ve hemoglobin, kronik inatçı dermatitis görülür.

Epizootiyoloji: Vektörlerle aktarıldığından mevsimsel seyreder. Konak populasyonu arttıkça enfestasyon da artar. Bahar ve yaz aylarında hayvanların ısırıldığı düşünülürse semptomlar ve mikrofilerler ancak sonbaharda görülür.
Tanı: Anamnez, mevsim, populasyon yoğunluğu ve klinik belirtilere bakılır. Perifer kanın akşam üstü 15:00-16:00 ve sonrasında alınması ve bakı yapılması gerekir. Kandan froti yapıp boyanır.

1- Native muayene
2- Hemolize kanın muayenesi : %2’lik formolin kulanılarak yapılır.
3- Modifiye Knott tekniği: 2mg. EDTA + 1cc.kan + 10cm3 %1lik formolin + 1500 devirde 5dk. santrifuj edilir. Dipteki kısma aynı miktar 1/1000’lik metilen mavisi ilave edilip 15dk. bekletilir. Daha spnra muayene edilir.
4- Kan serumunun muayenesi: Test tüpüne 200cm3 kan konur. Pıhtılaşması beklenir.Pıhtı ile serum arası bölgeden Pasteur pipetiyle bir miktar sıvı çekilip muayene edilir.

!!!Köpeklerde parazit olmadığı halde kanda mikrofiler görülebilir. Bunun nedenleri:
1. prenatal bulaşma vardır
2. ilaç verilerek erginler ortadan kaldırılmıştır
3. kan nakli yapılmıştır
Kanda mikrofiler yok fakat klinik belirti var ise;
1. tüm parazitler dişidir
2. parazitler gelişme dönemindedir
3. mikrofilere karşı ilaç kullanılmıştır
4. yüksek dozda şekillenen antikor kanda mikrofilerleri öldürmüştür
Ayrıca ELISA, Western blot ve PCR ile de tanı yapılır.

Sağaltım: Önce erişkin etkenlere karşı sağaltım yapılır. Erişkinlere karşı; Thiacetarsamide sodium(Caparsolate), Melarsomine dihydrochloride (Immiticide), Levamisole, Ticlopidine hdrochloride, Heparin kullanılır.
Mikrofilerlere karşı; Levamisole, Ivermectin ve Milbemycin oxime kullanılır.
Koruma: Avermectinler sinek mevsimi başladıktan sonra aylık dozlarla kullanılmalıdır.

Cins: Dipetolenema
Tür: Dipetolenema reconditum

[Yazar]

Yazılar