[Murat KUTAY]

SÜT SIĞIRLARININ SU İHTİYAÇLARI

Süt sığırlarına yeterli miktarda uygun kalitede su sağlanamaması halinde süt verimi düşer, büyüme yavaşlar ve sağlık problemleri ortaya çıkar.

Temiz ve yeterli miktardaki su, normal rumen fonksiyonlarını sağlar, yem tüketimi, yemlerin sindirilebilirliği ve besin maddelerinin emilimini artırır.

Su, kanın yapısında yer alır, dokulardaki madde alışverişini sağlar, ve sütün % 87 sini oluşturur. Isı regülasyonu da su vasıtasıyla olur.

Günlük su tüketiminin 0.5-1 l kısıtlanması halinde kuru madde (yem) tüketimi 1 kg, süt verimi 1-2.5 l azalır. Laktasyondaki inekler her litre süt üretimi için 4.5-5 l suya ihtiyaç duyar.

Su ihtiyacının bir kısmı yemlerdeki nemle karşılanır.

Su tüketimini etkileyen faktörler;

ineklerin yemleme programı, suya ulaşabilirlik, suluk tipi ve paylaşımı, suyun sıcaklığı etkiler.

Yem yeme sırasında su tüketimi en yüksek düzeye çıkar. Buzlu, karlı suların tüketimi az olur. Açılıp kapanan(otomatik) sulukların, yalak tipine oranla su tüketimini azalttığı bildirilmektedir. Paylaşım durumunda, baskın olan inekler, diğerlerinin su tüketimini etkilemektedir. Hayvan barınaklarındaki elektrik kaçakları da su tüketimini azaltır. Hava sıcaklığı, su tüketimini etkiler.

Yetersiz miktarda su tüketilmesi halinde

idrar ve dışkı azalır katılaşır, kabızlık görülür. Yüksek ateşle seyreden hastalıklarda da aynı durum gözlenir. Süt verimi azalır, kimi hayvanlar idrar içme eğilimi gösterirler. Aynı semptom, tuz, K ve ham protein yetmezliğinde de görülür.

Fazla miktarda su tüketilmesi halinde

aşırı miktarda idrar, çok sulu ve köpüklü, ishal ancak dışkı normal renk ve kokudadır.

Hayvanların su tüketiminin belirlenmesi yararlı olur.

Su kalitesi ve önemi

Su kalitesi, özellikle kuyu ve kaynak suları veya birikinti sular kullanılıyorsa çevre kirliliğine bağlı etkiler nedeniyle önem kazanır. Süt sığırları fazla miktarda su tükettikleri için su kalitesine fazla duyarlık göstermezler. Çevrede bulunan su kaynaklarına herhangi mikrobiyal veya kimyasal bulaşma olup olmadığı araştırılmalıdır. Sularda bulunan fazla miktardaki sulfat ve Mg, ishale neden olur, Se, Vit E ve bakır ihtiyacını artırır. Yüksek miktarda Fe içeren sular, hayvanların bakır gereksinimini artırır.

PH değeri 5.5 ten düşük sular;

Orta şiddette asidozise yol açar;

Süt verimi ve yağ miktarı düşer.

Canlı ağırlık artışı azalır

İştah ve yemlere olan ilgi azalır

Metabolik ve infeksiyoz hastalıklar artar

Döl verimi düşer

Yem seçiciliği başlar

PH’sı 8.5 ten yukarı olan alkalik sular;

orta şiddette alkalozise yol açarak;

Amino asit ve B grubu vitaminlerin yetmezliklerine neden olur.

100-150 ppm’den yüksek nitratlar döl veriminde düşüşe yol açar. Düvelerde büyüme yavaşlar.

4 ppm’den fazla nitrit, sığırlar için toksik olup, kısırlık, büyümenin durması, yavru atma, solunum yetmezliği ve ölüme yol açar.

Kurşun (Pb), 10 ppm’in üzerine çıkarsa toksik,

Mg 125 ppm ve sulfatlar 250 ppm’den fazla olursa laksatif etki yapar.

Bakteriyel kalite;Koliform bakteri, buzağı içme sularında 0, yetişkin sığırlar için maksimum 10/100ml olmalıdır. İçme suyundaki bakteriyel bulaşmalar beraberinde pek çok hastalık getirir. Su kapları ve yalaklarının temiz tutulması, idrar, dışkı vs. ile bulaşmayacak yükseklikte yapılması gereklidir. Su depolarının temizliğine dikkat edilmelidir. Su kalitesi her yıl koliform bakteriler, pH, nitrat ve nitrit düzeyi, toplam bakteri sayısı yönünden her yıl tahlil edilmelidir.

[benmusti]

susuz olmaz kesinlikle

[ilyas yavuncu]

SUYUN SERBEST OLMASI ŞART

[Onnr]

değerli bilgilerinizi paylaştıgınız için teşekkürler

[Yazar]

Yazılar