[Murat KUTAY]

Tavşanlarda görülen hastalıklar ve rahatsızlıklar
Veteriner Hekim İlgar Uztürk’in yazmış olduğu bu bölümde tavşanlarda görülebilen rahatsızlıklar, nedenleri ve önlemleri hakkında bilgiler bulacaksınız. Ele alınan hastalıklar ve rahatsızlıklar:
• İshal
• Kulak Uyuzu
• Diş Problemleri
İshal
Tavşan bakımında karşılaşacağımız büyük sıkıntılardan biri de ishal olgusudur. Özellikle yavrularda daha fazla miktarda meydana gelmektedir. Yani eve aldığımız yavruda bu durum ile karşılaşma şansımız çok yüksektir. İshalin nedenlerine bakacak olursak; ishali iki başlık altında toplayabiliriz: Bunlardan birincisi enfeksiyona bağlı gelişen ishaller, diğeri ise beslenme hatalarına karşı gelişen ishallerdir.

Enfeksiyona bağlı gelişen ishallerde ishale neden olan bakteri, virüs ve parazit gibi organizmalardır. Bu durumda tavşanda ishalle birlikte başka hastalık belirtileri de gözlemlenebilir. Tavşanın ateşi çıkar, yemek yemez, su içmez, halsizlik durumu vardır. Kafesinin bir köşesinde hareketsiz olarak durur. Tavşanınızda böyle bir durum ortaya çıktığı zaman hemen bir veteriner kliniğine götürmeniz gerekmektedir. Çünkü ishal ile birlikte sürekli bir sıvı kaybı vardır ve hastalığa bağlı gelişen iştahsızlık nedeni ile dışarıdan besin alamıyordur. Tavşanın dışarıdan hekim tarafından desteklenmesi gerekmektedir.

Beslenme hatalarına karşı oluşan ishal olgularının nedeni ise tavşanların kendilerine uygun bir biçimde beslenmemeleridir. Burada anahtar besin maddesi selülozdur. Tavşanların beslenme tipi omnivordur. Yani otçul beslenmeleri gerekmektedir. Ama evimize aldığımız yavrular bazen çok ufak olduklarında süt verilmesi gibi bazı yanlışlıklar ortaya çıkmaktadır. Bizim kullandığımız inek sütü ile tavşan sütü arasında çok farklılıklar vardır. Bu yüzden inek sütü verilen tavşan yavrularının sindirim sistemi bozulmaktadır. Tavşanlarımız çok küçük olduklarından bu durumu atlatamamaktadırlar. Bu yüzden tavşanlarımıza süt vermemeliyiz.

İkinci yapılan bir yanlış da tavşanlarımızın sindirim sistemleri gelişmeden yaş sebze-meyve verilmesidir. Bu durumla oldukça çok sık karşılaşılmaktadır. Böyle bir beslenme sonucunda da yine ishal oluşma riski çok fazladır. Bu yaş sebze-meyvelere örnek verecek olursak; marul, lahana, elma, kıvırcık, havuç, domates vb gıdalardır. Bu gıdalar tavşanlarımıza 6 aylık olmadan verilmemelidir. 6 aydan sonra sürekli değil hafta 1-2 kere olmak üzere az miktarda verilebilir. Ama selüloz oranı yeterli bir pelet yem ile beslenme yapılıyorsa bu besinleri vermeye gerek yoktur. Durduk yere tavşanınızın beslenme alışkanlığını değiştirmemelisiniz. Özellikle tavşanlar 20 günlükten itibaren kuru ot, kuru yonca gibi besinlere aşırı bir ihtiyaç duyarlar ve severek tüketirler. Bu besinleri temin etmek güç olduğundan kuru yonca unlu pelet yem kullanmak en doğrusudur.

Enfeksiyona karşı oluşan ishalleri sadece hijyen kurallarına uyarak önlem alabiliriz. Ama beslenme hatalarından oluşan ishalleri engellemek elimizdedir. Bu sebeple tavşanlarımıza uygun bir beslenme uygulamalıyız.
Kulak Uyuzu
Tavşanlarda sık görülen rahatsızlıklardan biri de kulak uyuzudur. Etkeni “psoroptes cunucıli” dir. Bu etken tavşana özel bir etkendir ve sadece tavşanların kulaklarında uyuz hastalığına sebep olmaktadır. Kulaklarda kahverengi kabuklanmalar tarzında bir belirti gösterir. Bu kabuklanmalar müdahale edilmez ise zamanla çoğalır.

Kulak uyuzunun olmaması için dış parazit mücadelesinin yapılması gerekmektedir. Koruyucu amaç ile tavşanınızı kliniklerde 3 ayda bir dış parazit mücadelesini yaptırmanız gerekmektedir.
Diş Problemleri
Tavşanlar bilindiği üzere kemirici evciller arasında yer almaktadır. Bu özellikleri ile diş sağlığı onlar için hayati bir önem taşımaktadır. Tavşanları diğer evcil hatta kemirgenlerden ayıran bir özellik dişlerinin sürekli uzamasıdır. Bu diğer evcil hayvanlarda sadece ergin döneme kadar devam etmektedir. Bu yüzden gelişim çağında ki tavşanlarda çene yapısı hayatının geri kalan kısmındaki beslenmesinde direkt etkilidir. Dişlerin sürekli uzamasına bağlı tavşanlarda içgüdüsel bir kemirme olgusu ortaya çıkar. Bu kemirme sayesinde ön dişlerdeki düzenli aşınma, dişlerin sabit bir pozisyonda kalmasını sağlar. Bu kemirme hareketleri esnasında arka dişlerde birbirine sürterek aşınmış olur. Eğer çene yapısında bir bozukluk var ise, ön dişlerde cisimlerin kemirilmesi ile aşınma devam ederken arka dişlerde ki istenilen aşınma gerçekleştirilemez ve böylelikle arka dişlerde sürekli bir uzama gözlenir. Bunun sonucunda çene tam olarak kapanamaz. Çenenin tam olarak kapanmamasına bağlı olarak zaman içerisinde ön dişlerde gerekli kemirme pozisyonunu kaybeder. Ön dişlerde arka dişler gibi sürekli uzamaya devam ederken üst-alt dudak ve damağa baskı uygulayarak buralarda yaralanmalara sebep olur. Böyle bir durumdaki tavşanın yem ve su ihtiyacını karşılaması çok güçleşir.

Yukarıdaki bu durumu anlatmamın sebebi, tavşanlarda bu durumun çok geç fark edilmesindendir. Çünkü dudaklar bu durumu fark ettirmeyecek kadar dişleri kamufle edebilmektedir. Eğer belirli periyotlarda beslediğimiz tavşanların dişlerini evimizde kontrol edebilirsek onları bu problem ile karşılaşmamalarını sağlamış oluruz.

[sckn]

kulaklarının kızarması ve sıcak olması kulak uyuzuylamı alakalı acaba??

[mesut can]

selam hocam tavşanım ayagını sert bir yere çarpıp düştü topallıyor hafiften eskisi kadar hareketli degil … kırık mı incidimi nedir problem ..???

[Murat KUTAY]

Veteriner hekim muayenesinden geçirilmesi gerekir..Sizde farkındasınızdır..Burdan kırık, çıkık veya incinme olup olmadığını söyleyebilmek zordur…

[sellin]

Tavşanım 6 yaşında. Bu zamana kadar ikinci kez oluyor .Deride yara gibi bi açıklık oldu. Tüyü döküldü o kısımdaki. derisinde kuruma var ne yapabilirim?

[Murat KUTAY]

Sayın Selen Hanım..Öncelikle yaranın nedenini bulmak gereklidir ki ona göre bir tedavi uygulansın…Yaralara ; parazitler , mantarlar , bakteriler , viruslar neden olabilemektedir…Bu nedenle yaranın muayene edilerek uygun tedavinin yapılması en doğrusudur..

[suuu]

selam.tavsanımı biraz önce kafesinde hiç kıpırdamadığı için yerinden cıkardım ama ayakta duramıyor ve bası arkaya düsüyor.sürekli titriyor bu saatte bir veteriner de bulamam lütfen bişey söleyin ne yapayım durumu cok kötü

[Murat KUTAY]

Veteriner hekim muayenesinde sonra tedAviye girişilmelidir ..Özellikle idrar yapamama durumlarında veya B vitamini eksikliklerinde bu tür semptomlar görülebilir ..Bu nedenle veteriner hekim müdahalesi şarttır …

[chicho]

merhaba benim iki adet velikan cinsi tavşanım var yaklaşık sekiz aylıklar dişi olduğunu düşündüğümüz tavşanımızın burnunun üzerinde tüy dökülmesi başladı herhangi bir yara bere yok ama gün geçtikçe tüy dökülen bölge genişliyor sebebi ne olabilir acil cvp rica ediyorum çook endişeleniyoruz .birde İzmir karşıyaka bölgesinde tavşanlar konusunda uzman bilinen vir vet varsa iletişim bilgilerini rica ediyorum.
şimdiden teşekkürler .[hr]
yaklaşık 8 aylık velikan cinsi 2 tavşanımız var dişi olduğunu düşündüğümüz tavşanımızın burnunun üzerindeki tüyler dökülüyor herhangi bir yara bere yok fakat kelleşme gün geçtikçe artıyor sebebi ne olabilir acil yardım edermisiniz lütfen.
şimdiden teşekkürler

[xxyy85]

Bunları biliyor muydunuz:Tavşanlar vitamin ihtiyaçlarının bir kısmını dışkılarını yiyerek karşılıyorlarmış.belki iğrenç ama bilgi paylaşılmalıdır bence…

[The PROFESSOR]

Tavşanların dışkılarını yemelerinin sebebi;besinleri ilk seferde tam sindiremediklerinden dışkıları yarı sindirilmiş olarak çıkar,bu dışkıyı yerler,2 dışkı tamamına yakın sindirilmiş olarak çıkarılır,bunu yemezler.Vitaminlerin yapısı çabuk bozulur.Dışkıyı yemelerinin asıl sebebi vitamin ihtiyaçlarını karşılamak değil.Yaratılış gereği boşa gidecek olan besinlerin tekrar yenilerek araya gitmesini engellemek.

[Efilfd]

Merhaba,

Bir kaç gün önce iki tane tavşan aldık. Dün bir tanesini kaybettik. Bir tanesi de dünden beri bir şey yemiyor. Arada biraz su içiyor. Karnından gurultular geliyor. Fazla hareketli değil ve hiç tuvaletini yapmıyor. Ölmesini istemiyoruz. dün akşam bir iki damla calpol ve bebekler için multivitamin şurubu verdik. ancak enfeksiyon geçiriyor galiba. Kardeşim şu anda yanında ve çok üzülüyor. Veteriner için paramız da yok. Eğer enfeksiyon geçiriyorsa ve yavru olduğundan anladığım kadarıyla öneriniz , antibiyotik, serum ve vitamin olabilir. Ölmesini istemiyoruz ancak hem veteriner evimizin çevresinde yok, hem de evde savaş var kimse gizlice tavşan aldık diye harçlık vermiyor. ne yapacağız. Tavşanımız ölmesin. gerekirse ben deri altına iğne yaparım. yeterki ölmesin..yardım ve tavsiyelerinize ihtiyacımız var.

[Murat KUTAY]

Efilfd wrote:

Merhaba,

Bir kaç gün önce iki tane tavşan aldık. Dün bir tanesini kaybettik. Bir tanesi de dünden beri bir şey yemiyor. Arada biraz su içiyor. Karnından gurultular geliyor. Fazla hareketli değil ve hiç tuvaletini yapmıyor. Ölmesini istemiyoruz. dün akşam bir iki damla calpol ve bebekler için multivitamin şurubu verdik. ancak enfeksiyon geçiriyor galiba. Kardeşim şu anda yanında ve çok üzülüyor. Veteriner için paramız da yok. Eğer enfeksiyon geçiriyorsa ve yavru olduğundan anladığım kadarıyla öneriniz , antibiyotik, serum ve vitamin olabilir. Ölmesini istemiyoruz ancak hem veteriner evimizin çevresinde yok, hem de evde savaş var kimse gizlice tavşan aldık diye harçlık vermiyor. ne yapacağız. Tavşanımız ölmesin. gerekirse ben deri altına iğne yaparım. yeterki ölmesin..yardım ve tavsiyelerinize ihtiyacımız var.

mailinize yapabileceğiniz bir öneri gönderilmiştir..geçmiş olsun …

[Yazar]

Yazılar