Tüberküloz yada Verem dünyanın her tarafında insan ve bütün evcil hayvanlarda görülen, akciğer, karaciğer, barsak, beyin, meme gibi değişik doku ve organlarda tüberkül dediğimiz beyaz tebeşir görünümlü tipik bozukluklarla karakterize, kronik nitelikli ve bulaşıcı bir hastalıktır.
Hastalığın etkeni olan Mycobacterium tuberculosis; süt, peynir ve tereyağında aylarca canlı kalabilir. 70o C’de 15-20 saniyede ölür.
Hijyenik koşulların sağlanamadığı ahırlar hastalığın çıkışında ve yayılmasında en önemli etkendir.
[img]http://www.ankara-tarim.gov.tr/hs/hh/resimler/tuberkuloz.JPG[/img]
Hastalığın Bulaşma Yolları :
İnsanlara tüberküloz hasta hayvanlar yoluyla, hasta hayvanlardan elde edilen süt ve süt ürünlerinin yeterince pastörize edilmeden yada kaynatılmadan tüketilmesiyle veya hasta hayvanların etlerinin iyi pişirilmeden yenilmesiyle bulaşmaktadır. Bulaşmalar aşağıdaki yollarla meydana gelir :
1- Solunum yoluyla
2- Sindirim yoluyla
3- Genital yolla ( Hastalıklı boğaların spermaları ile )
4- Ana karnında bulaşma
5- Deri yolu ile bulaşma ( Derideki yaralar yolu ile )
Hastalığın kuluçka süresi 10-50 gün arasındadır. Hastalık belirtileri klinik olarak ortaya çıkıncaya kadar mikrop saçılır. Hastalığın ilk belirtileri durgunluk, iştah azalması, zayıflama, beden ısısında özellikle akşamları yükselme ve lenf yumrularında ağrısız şişkinliktir. Hastalık akciğerlerde kuru kısa öksürük şeklinde kendini gösterir. Solunum hızlı ve hırıltılıdır. Hayvanın tüyleri kabarır ve matlaşır. Gözler donuk, göz kapağı soluk ve kansız bir hal alır. Sancılı ishal, karaciğer ve dalakta büyüme vardır. Böbrek vereminde idrar bulanık, irinli ve bazen de kanlıdır. uterus vereminde sarımsı, kokulu bir akıntı gelir. Gebe hayvanlar yavru atarlar. Meme vereminde ise memede sert şişlikler oluşur, memenin yapısı bozulur, süt verimi düşer. İleri dönemlerde süt iltihaplı ve kanlı bir görünüm alır.
Hastalığın Teşhisi :
Sürekli zayıflama, halsizlik ve lenf bezlerindeki büyüme veremden şüphe ettirir. Kesin tanı Veteriner Hekim tarafından uygulanan alerjik test (tüberkülin testi) ile yapılır. Verem olduğu kesinleşen hayvan tazminatı ödenerek mecburi kesime sevk edilir.
Hastalıktan Korunma :
İnsanlarda Korunma :
Sütlerin iyice kaynatılarak tüketilmesi gerekir. Pastörizasyon ve kaynatma başta verem mikrobu olmak üzere sütle hayvanlardan insanlara geçen birçok hastalıktan korunmak için en önemli yoldur. Kaynağı belli olmayan kontrolsüz yerlerden süt alınmamalıdır.
Hayvanlarda Korunma :
1- Sürüye sokulacak hayvanlar sürüye sokulmadan önce bir veteriner hekime muayene ettirilmeli, gerekirse tüberkülin testi yapılmalıdır.
2- Buzağılar sağlam annelerden alınan sütlerle beklenmelidir
3- Ahırlar kalabalık olmamalı, havadar olmalı ve sık sık temizlenmelidir.
4- Hayvanlara iyi bakım ve beslenme uygulanmalıdır.
5- Sürekli ve iyileşmeyen öksürük, nedensiz ve hızlı zayıflama, meme ve lenf bezlerinde şişlik gözlenen hayvanlar hemen sürüden ayrılmalıdır.
tarafından güncellenmiştir.
