YANIKARA
Sığırlara özel, koyun ve keçilere de geçebilen, kas ve bağ dokularda gazlı şişkinlikler meydana getiren akut, ateşli, öldürücü ve toksemi ile karakterize bir bakteriyel hastalıktır.
HASTALIK ETKENİ Etkeni Clostridium chauvei ismindeki oksijensiz ortamda yaşayan bir bakteridir. Etken toprakta yıllarca canlılığını ve hastalık yapma özelliğini korur.
BULAŞMA ŞEKLİ Yanıkara hastalığı topraktaki sporların karıştığı yem ve sularla, bulaşık meralarla, açık yaralarla ve sindirim yolu ile bulaşır. Diş değiştirme ve şap hastalığında oluşan yaralarla da bulaşma olur. Koyunlarda; kırkım, kuyruk kesme, doğum sırasında oluşan yaralardan etken girer ve hastalığı oluşturur.Hastalık mera mevsiminde daha sık görülür.
HASTALIĞIN BELİRTİLERİ Hayvanda hastalık çıkışı anidir. Başlangıçta beden ısısında artış gözlenir ancak vücuttaki kas şişliklerinin çıktığı dönemde beden sıcaklığı normal ya da normalin altındadır. Geviş getirme durur, topallama, iştahsızlık, bitkinlik, diş gıcırdatması ve ağız şapırdatması, solunum güçlüğü kalp yetmezliği sinirsel semptomlar gibi belirtiler görülür. Bir iki gün içinde sırt, omuz, boyun ve göğsün yan tarafında deri altı şişlikler görülmeye başlar. Şişlikler giderek büyür ve birbirleriyle birleşir. Başlangıçta sıcak ve ağrılı olan şişlikler gittikçe soğur ve ağrısız hale gelir. Bu dönemde en önemli olan belirti bahsedilen şişliklere bastırıldığında duyulan çıtırtı sesidir. Koyunlarda da sığırlarınkine benzer belirtiler görülür. Topallık, dik yürüyüş, arka bacaklarda felçler dikkati çeker. Hayvan 1-2 gün içinde ölür.
TEŞHİSİ Klinik belirtilere göre teşhis edilebilir. En önemli belirti oluşan şişliklere bastırıldığında duyulan çıtırtı sesidir. Kesin teşhis için lezyonlu bölgeden alına kas dokusu %50 gliserinli fizyolojik tuzlu su içerisinde laboratuara gönderilmelidir.
TEDAVİ Hastalık, hayvan sahibi tarafından belirtileri görülüp fark edildiğinde tedavisi için geç kalınmış olunur. Bu yüzden tedavi başarılı olmaz. Hastalığın seyri çok hızlıdır. Bu nedenle hiç gecikmeden yüksek dozda Penicilin, Streptomicin kullanılabilir.
KORUNMA Hayvanları bu hastalıktan korumak için yapılacak en iyi uygulama aşılamadır. Hayvanları aşılamadan önce bulaşık meralara kesinlikle göndermemek gerekir. Koyunlarda aşılama kırkım ve doğumdan 2-3 hafta önce yapılmalıdır.
Ayakta muayeneden yanıkara teşhisi konan veya şüpheli olan hayvanlar kesilmez kesimi yasaktır. Yanıkarada hayvan vücudunun bütün aksamı insanlar tarafından gıda olarak kullanılmasına izin verilmez, imha edilir.