Oluşturulan forum yanıtları
-
[size=large]Nesli tükenmekte olan 10 hayvan[/size]
Yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan hayvanların çoğu doğada az bulunan ender hayvanlardır.Time dergisi, bu haftaki sayısında küresel ısınma yüzünden nesli tükenme sınırına yaklaşan hayvanlara yer verdi. Özellikle Madagaskar’da yaşayan canlı türlerinin yüzde 80’inin yok olma tehlikesi yaşadığına dikkat çeken dergi, küresel ısınmanın yanı sıra kaçak avlanmanın da birçok cinsi tehdit ettiğine ve eğer önlem alınmazsa hayvan türlerinin yüzde 30’unun yok olacağına dikkat çekti.
[size=medium]İşte nesli tükenme sınırında olan 10 hayvan:[/size]
Javan Gergedanı:
Hayatta kalanların sayısı: 60’dan az
Doğal ortamı: Endonezya ve Vietnam
Durumu: Bu gergedanlar, belki de dünyanın en nadir bulunan memelileridir. Kaçak avcılar boynuzuna değer verirken, müteahhitler ise gergedanların yaşadığı ormanları yok ediyorlar. Her ikisi de türler için ölüm hükmünü veriyor.
Vaquita (Meksika yunusu):
Hayatta kalanların sayısı: 200 ile 300 arası
Doğal ortamı: California Körfezi
Durumu: Dünyada nadir görülen memeli deniz hayvanlarından biri olan Meksika yunusunun nesli sınırlı alanda bulunması ve balıkçı ağlarına çok kolay takılmaları nedeniyle tükeniyor.
Siyah Ayaklı Dağ Gelinciği:
Hayatta kalanların sayısı: Yaklaşık 1000 tane
Doğal ortamı: Kuzey Amerika
Durumu: Kıtanın tek yerli gelincikleri ve nesli tükenmekte olan memelilerden biridir. 1986 yılında, yalnızca 18 dağ gelinciği kalmışken, şimdi soyu tekrar geri kazanılmaya çalışılıyor.
Pigme Borneo Fili:
Hayatta kalanların sayısı: Yaklaşık bin 500
Doğal ortamı: Kuzey Borneo
Durumu: Asya fillerinden yaklaşık 50 cm daha kısa olan fil, aynı zamanda daha uysal. Palmiye ekimi fillerin otlaklarını azaltıyor, bu nedenle fillerin yaşama alanları daralıyor.
Cross River Gorili:
Hayatta kalanların sayısı: 300’den daha az
Doğal ortamı: Nijerya ve Kamerun
Durumu: 1980’lerde soyu tükenme tehlikesiyle karşılaştığı düşünülen gorilin soyu şimdilik yok olmaya karşı direniyor. Bol eti nedeniyle avlanan ve geliştirme için toplanan gorillerin soyu yakında tükenecek.
Sumatra Kaplanı:
Hayatta kalanların sayısı: 600’den daha az
Doğal ortamı: Endonezya’daki Sumatra adası
Durumu: Kaplanın milyonlarca yıldır sadece Sumatra adasında yaşaması, insanoğlundan kaçmasını zorlaştırıyor. Hayatta kalanların çoğu koruma altına alındı, ancak yaklaşık 100 tanesi doğal ortamında yaşamını sürdürmeye çalışıyor.
Altın Başlı Langur:
Hayatta kalanların sayısı: 70’den daha az
Doğal ortamı: Vietnam
Durumu: 10 yıldır koruma altında olan bu langurlar bir türlü çoğalamıyor. Halen soyları ciddi tehdit altında olan langurların sayısı, on yılda ilk kez 2003 yılında artmıştı.
Büyük Panda:
Hayatta kalanların sayısı: 2000’den daha az
Doğal ortamı: Çin, Burma ve Vietnam
Durumu: Doğal yaşam alanlarının yok edilmesi ve parçalanması pandaların türünün yok olmasına neden oluyor. Kapalı alanlarda üretilmeleri ve türünün korunmasıyla neslinin zar zor hayatta kalmasına yardımcı oluyor.
Kutup ayısı:
Hayatta kalanların sayısı: 25 binden daha az
Doğal ortamı: Kutup dolayları
Durumu: İnsanoğlunun gelişimi ve izinsiz avlanma kutup ayılarının yaşamını tehdit ediyor, ancak iklim değişikliği ve buzların erimesi nedeniyle kutup ayıları da nesli tükenen hayvanlar listesine dahil oldu.
Dev Mekong Yayın Balığı:
Hayatta kalanların sayısı: Yüzler
Doğal ortamı: Güneydoğu Asya’nın Mekong bölgesi
Durumu: Çok büyük olması (yaklaşık 293 kg) nedeniyle oldukça değerli olan yayın balığı, şu anda Tayland, Laos ve Kamboçya’da koruma altına alındı.[hr]
[size=large]IUCN Kırmızı Liste[/size]
IUCN Nesli Tükenme Teklikesi Altında Olan Türlerin Kırmızı Listesi (“IUCN Kırmızı liste” ve “Kırmızı Data Listesi” olarakta bilinir), 1963 yılında yaratılmıştır, bitki ve hayvan türlerinin dünayadaki en kapsamlı Global Koruma durumu envanteridir. IUCN Kırmızı Liste Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından sürdürülmektedir. IUCN Kırmızı Liste, kesin ölçüt kullanılarak, binlerce tür ve alttürlerin nesillerinin tükenme riskini değerlendirerek oluşturulmaktadır. Bu ölçüt tüm türlerle ve dünyanın her bölgesi ile ilgilidir. Kırmızı liste ile amaçlanan; koruma meselelerine kamunun ve politikacıların dikkatini çekmek ve bununla birlikte türlerin yokoluşunu azaltmak için uluslararası camiaya yardım etmektir. Güçlü bir bilimsel altyapı ile oluşturulan IUCN Kırmızı Liste, biolojik çeşitliliğin durumu ile iligli en geçerli rehber olarak kabul edilmektedir.
Son Yayım
En son güncelleme 2006 Kırmızı Listesi, 4 May, 2006 tarihlidir. 40,168 türü ve buna ek olarak 2,160 alttürü, sualtı nesillerini, alt nüfusu bir bütün olarak değerlendirir.
Bir bütün olarak incelenen türlerden, 16,118 tanesi tehlike altında olarak belirlenmiştir. Bunlardan, 7,725 tanesi hayvanlar, 8,390 tanesi bitkiler, ve üç tanesi küf ve mantarlardır.
Bu yayımda, 2004 yılındaki yayım üzerinde bir değişiklik yapılmadan, 784 türün İsadan sonra 1500 yılından itibaren neslinin tükenmesini listelemektedir. Bu 2000 yılındaki listenin (766) 18 fazlasıdır. Her yıl az sayıda nesli tükenmiş türler ya yeni bulunmakta, ya fosil türüne dönüşmekte ya da üzerinde yeterli bilgi bulunmayan katagorisine alınmaktadırlar. 2002 yılında nesli tükenmiş olanlar listesi 759 türe kadar düşmüş ancak o zamandan bugüne artış sergilemektedir.Katagoriler
Katagoriler 6 grupta tasnif edilmiştir, bu tasnifte, tükenme hızı, nufüs büyüklüğü, coğrafi dağılım alanları ve nüfüs ve dağılım derecesi kriterleri dikkate alınmıştır.* EX: (extinct): Şüpheye yer bırakmayacak delillerle soyu tükenmiş olduğu ispatlanan türler.
* EW: (extinct in wild): Vahşi yaşamda soyu tükenmiş, fakat diğer alanlarda (yetiştirme veya sergileme amaçlı) varlığını sürdüren türler.
* CR: (critically endangered): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi had safhada (extreme) olan türler.
* EN: (endangered): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi çok büyük olan türler.
* VU: (vulnerable): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan türler.
* NT: (near threatened): Şu anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte VU, EN veya CR kategorisine girmeye aday olan türler.
* LC: (least concern): Yaygın bulunan türler.
* DD: (data deficient): Üzerinde yeterli bilgi bulunmayan türler.
* NE: (not evaluated): Şimdiye kadar yukardaki kriterlere uygunluğu değerlendirilmemiş türler.1994 yıllı eski tasnif sekiz katagori içermekteydi. Az Risk “Lower Risk” katagorisi 3 alt katagori içermekteydi: “Near Threatened” şu anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte VU, EN veya CR kategorisine girmeye aday olan türler, “Least Concern” yaygın bulunan türler, ve “Conservation Dependent” şu anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte VU, EN veya CR kategorisine girmeye aday olan türler.
IUCN Kırmızı Liste tartışılırken, “threatened” (tehlike altında olan) resmi terimi üç katagoriyi içine alır:* Critically Endangered: Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi had safhada (extreme) olan türler
* Endangered: Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi çok büyük olan türler
* Vulnerable: Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan türler