[alper un]

Enfeksiyöz aktinomikozik granulomlar halinde belirlenen tümör gibi gelişen ve aktinomikozik odakların fistülleşmesiyle sonuçlanan bir yangıdır.
Sert dokudakiler aktinomikoz, yumuşak dokudakiler aktinobacilllose olarak tanımlanır.
• Maxilla aktinomikozu
• Mandibula aktinomikozu
• Diş eti ve alveolleri aktinomikozu
• Dil aktinomikozu
• Salya bezleri aktinomikozu
• Bölge lenf yumruları aktinomikozu
• Farinks aktinomikozu
Nedenleri:
• Kemik dokudaki lezyonların etkeni aktinomyces bovis(gram +), yumuşak dokudaki lezyonların ise actinobacillus lignieresi(gram -)’ dir.
• Etkenlerin ağıza alınan gıdalarla diş eti, ağız mukozası ve dile girerek aktinomikozik granulomlar oluşturması ile hastalık başlar.
Klinik görünüm
• Bölgede doku proliferasyonundan kaynaklanan bir kalınlaşma görülür.
• Kemik dokusunda osteitis ve osteomyelitise ilişkin bulgular vardır.

• Kemik dokusunda bir taraftan yıkımlanma diğer taraftan yenilenme vardır. Kemikte periostitis ossificans görülür. Kemik süngerimsi yapıdadır.
• Kemik dokusunda oluşan boşluklarda granulasyon dokusu ve aktinomikozik odaklar şekillenir.
• Daha sonra granulasyon dokusu ve kemikler yavaş yavaş eriyerek apseler ve fistüller oluşur.
• Apseler etrafında kemik üremeleri sonucu çene kemiği deforme olur.
• Mandibula ve maxillada ağrısız, yaygın ve katı bir şişkinlik şekillenir.
• Şişkinlikler zaman zaman açılarak fistülleşir ve fena kokulu irin akar.
• Çene altı lenf yumruları şişmiştir.
• İlerleyen dönemlerde dişler sallanır düşer, hayvan yemini çiğneyemez ve yutamaz.
• Yumuşak dokudaki aktinomikozlarda da etkenin girdiği yerde aktinomikozik granulomlar oluşur. Bu granulomların içinde irinli ve peynirleşmiş bir içerik bulunur. Bu granulomlar birleşerek daha büyük bir hal alır. Aşırı bağ doku üremeleri sonucu kasların zararına sert kabartılı zaman zaman fistülleşen şişkinlikler görülür.
Tanı: Apse ve fistüllerden akan irin mikroskopta muayene edildiğinde çelenk şeklinde mantar kümeleri görülür.
Sağaltım
• Bölge elverişli ise operasyon önerilir.
• Yüksek dozda 3–4 gün oleandomisin, penicilline, streptomycine (4–5 gr) önerilir.
• Peros günde 5–10 gr iodure de potassium 2–3 hafta süreyle
• 100 kg ağırlığa 3–4 gr potasyum iodür, 2–3 gr sodyum iodür en fazla 5 kez iv.
• %0,1 chlorür merkürik 10 ml 1,2,3,9,15,21,27,33, 39. günlerde sc.
• Lokal perfore koterizasyon ve tentürdiode enjeksiyonları, iode içeren pomatlar

[Yazar]

Yazılar