[baytar_e]

:flowers: İyi çalışmalar……………. :flowers:

İMMUN SİSTEM ORGANLARI

Vücudun bazı organları sadece immun sistem fonksiyonlarını yürütürken, bazılarıda normal fizyolojik olayları yanında immun yanıtla ilgili fonksiyonlarını yürütür.Ancak primer görevleri ne olsa olsun, bağışıklılıkla ilgili olayların yogunlaştığı organların tümü immun sistem organları veya lenfoid organlar olarak nitelendirilir.

LENFOİD ORGANLAR
A)PRİMER LENFOİD ORGANLAR
B)SEKONDER LENFOİD ORGANLAR
1.Kemik iliği
2.Timus
3.Bursa fabricius
1.Lenf yumruları(nodülleri)
2.Dalak
3.Mmukozal lenfoid dokular

A)PRİMER LENFOİD ORGANLAR:Lenfositlerin oluşturulmasınndan, gelişiminden, değişiminden ve immunite ile ilgili temel özelliklerin yüklenmesinden sorumlu organlara primer lenfoid organlar veya merkezi lenfoit organlar denir.
1.Kemik İliği:Bütün memelilerde tüm kan hücrelerinin yapıldığı hematopoetik bir organdır.(diğer bir değişle lenfoid stem hücrelerinin kaynağdır)
geç fetal dönemde ve erişkinlerde—-»kemik iliği lenfositlerin en önemli kaynağı
erken feta dönemde—»karaciger, omentumda ve yumurta sarısından üretilir.
?!!!?kemik iliği ruminant ve domuz dışında çoğu memelide primer lenfoid organdır.
Özelliği:b lenfositlerin değişimini sağlamasıdır.Kemik iliği primer özelliği yanında sekonderlenfoid organ olarak çalışır.
2.Timus:Tüm memeli ve kanatlılarda T lenfosidin oluştuğu ve geliştiği yerdir.
Loplu yapıya sahiptir.Timusun relatif hacmi yeni doğanlarda en yüksektir.
En büyük absolut hacme ise puberte döneminde ulaşır.
??En önemli görevi;organa niteliksiz olarak giren T lenfositlerine, olgun T lenfositi özelliği kazandırmaktır.
Kemik iliğinden(T lenfosit kemik iliğinden köken alır)çıkan öncü T lenfositleri, kısa sürede timusa gider ve bu andan itibaren timosit adını alırlar.
Timus’ta T lenfositlerinin geçirdiği en önemli değişimi;yabancı antijenleri ayırt edebilme yeteneği kazandırmasıdır
-timusun yabancı antijenlere karşı yanıt verebilecek lenfositleri çoğalmasını desteklerken; pozitif(+) seleksiyon,
-timus vücudun kendi antijenlerine karşı reaksiyon verebilecek lenfositlerin ortadan kaldırılmasına; negatif(-) seleksiyon denir.Bu olayda programlı hücre ölümü(apoptosiz)nün önemli rolü vardır.
Timusun fonksiyonlarını yürütmesinde epitel hücreleri tarafından salgılanan polipeptit hormonların önemli rolü vardır.

Timik hormonl ararasında; timozin, timopoetin, timik hormonal faktor, timostimulin ve timulin.
Çinko timusun ve T lenfositlerin gelişimleri için gerekli bir mineraldir.Çinko eksikliği olan hayvanlarda hücresel immun yanıt yetmezliği görülür.
3.Bursa fabricius:Sadece kanatlılarda var.B lenfositlerin gelişiminden sorumludur.tütün kesesi şeklinde olan organ klokanın dorsaline yerleşmiştir ve bir kanalla klokaya açılır.Bursa fabricius yumurtadan çıkan civcivde en büyük relatif hacme sahiptir.2 haftalık civcivde en büyük absolut hacmine ulaşırve bundan sonra hızla küçülür.
Kemik iliğinden köken alır(kanatlılarda bursa kökenli). Pozitif ve negatif lenfosit seleksiyonu burda da gerçekleşir.
Çeşitli hormonlar salğılar ve en önemlisi bursin’dir.Bursin B lenfositlerin olgunlaşmasını sağlar.
Sadece primer lenfoid organ değildir.
Peyer plakları:Loblu yapıdadır.Ruminantlarda barsak plaklarının bir kısmı primer lenfoid organ olarak çalışr.
Peyer plağı :1.jejunal peyer plağı–(sekonder)
2.ileo-sekal peyer plağı–(primer)
%30 kadarı Tlenfosit, büyük çoğunluğu Blenfosittir Pozitif ve negatif lenfosit seleksiyonu burda da gerçekleşir.
Ruminantlarda ileo-sekal peyer plağı primer lenfoaid doku olduğu ve B lenfositler burda olgunlaşmaktadır.
Domuzlarda tekparca halindeki ileal peyer plağı vardır.
ÖNEMLİ: Blenfosidin hayvanlara göre oluştuğu yerler;
*kanatlıda—> Bursa fabricius
*Ruminantlarda —>ileo-sekal peyer plağı
*Domuzlarda —->ileal peyer plağı
*Diğer memeli hayvanlarda—>kemik iliği
B)SEKONDER LENFOİD ORGANLAR:Antijene karşı immun yanıt geliştirilmesinden sorumlu olan ve immun yanıt için uygun ortam sağlayan organlara ise sekonder lenfoid organlar veya perifera enfoid organlar denir.
En hacme erişkin dönemde ulaşır.Vücudda antijenik uyarım olmadığında normal gelişmelerini ve doku organizasyonlarını tamamlayamazlar.neonatal dönemde vücuddan çıkarılmaları halinde, yürüttükleri fonksiyonlarda önemli kayıp olmaz.
En önemli görevleri:İmmun yanıt oluşumu için ortam hazırlamak ve buna karşı immun yanıt olturmak.Lenf dolaşımı ile taşınan antijenlere karşı ve vücudundiğer yerlerinde antijenle karşılaşmış immun sistem hücrelerin getirdiği antijenik bilğilere göre immun yanıt oluşturmak.
1.Lenf nodülleri:yuvarlak fasülye şeklinde.Lenf ile taşınan antijenleri yakalayacak stratejik nok.lara yerleşmilerdir.
Tavuk ve hindilerde lenf nodülü yoktur.

organ içten dışa dogru 3 bölgeden oluşur;
*korteks—>çoğunlukla B lefositleri (azda olsa T lefositleri ) bulunur
*paratikal alan—>T lefositleri bulunur
*medulla—>B lefositleri ,makrofajlar, retüküler ve plazma hüc. Bulunur
su kuşlarında lenf nodülü vardır.
Domuz ve(fil,su aygırı,gergedan, yunus) benzeri hayvanlarda histolojik organizasyon farklı ve lenf akış yönü tersdir.
2.Dalak:Çok fonksiyonlu bir organ.Kandaki antijenleri süzer,antijenleri ve yaşlı kan hücrelerini kandan uzaklaştırır(Lenf nodülleri de dokulardaki ve lenf dolaşımındaki antijenleri süzer).
Başka bir görevide: kan hücrelerinin depolanması, immun yanıt oluşumu ve fetal dönemde eritrosit yapımıdır.
Farklı bölgeleri vardır: beyaz pulpa ve kırmızı pulpa birde bunlar birbirine geçmiş durumdadır. kırmızı pulpa da eritrosit trombosit depolama, antijen yakalanmasından sorumluken;Beyaz pulpa lenfosit yönünden zengindir immun yanıt reaksionlarını gerçekleştirir.
Diğer sekonder lenfoid organlar ve dokular:
Kemik iliği, hemolenf nodülleri, tonsiller ve mukozallenfoid dokulardır
Kemik iliği primer görevleri yanısıra vücudda en büyük hacme sahip sekonder lenfoid organdır.
Kemik iliğinde İmmun yanıt oluşturacak her türlü immun yanıt hüc vardır
3. Mukozal lenfoid dokular:Özellikle sindirim, solunum,ve ürogenital kanallarınınmukoz memranı boyunca yerleşmiştir.Sindirim kanalındaki sekonder lenfoid yapılar;tonsilleri, ince barsak peyer plaklarını, lenfoid folüküllerini ve bazıtürde apendiks folüküllerini kapsar.
Barsakta antijen alımı yapan villussuz M hücreleri vardır.
LENFOİD ORGANLARDA LENFOSİT DOLAŞIMI
Vücuttaki lenfositlerin coğu, kandan lenfoid dokulara ve diğer dokularada, burdan da tekrar kana geçen bir silkülasyon içindedir.kanda en çok T lenfosit bulunur.
T lenfositleri kandan lenfoid organlara geçmek için 2 yol kullanırlar.
1.Yol:daha önce antijenle karşılaşmamış T lenfositleri(naif lenfositler) lenf nodüllerinin parakortikal bölgesinde bulunan özelleşmişdamarlara bağlanırlar.(bu damarlara “yüksek endotelyal venül”denir ve dalak dışında tüm sekonder lenfoid dokularında bulunurlar).Naif lenfositler önce adnezif proteinleri vasıtasıyla özel reseptör hücrelere bağlanır.Hücreler arasındaki gevşek yapıdan yararlanarak lenfoid dokuya geçerler.
2.Yolda:daha önce antijenle karşılaşmış bellek T hücreleri, kandan dokulardaki normalkan damarları vasıtasıylaayrılır ve doku sıvıları içinde efferent lenfatikleri vasıtasıyla Lenf nodüllerine girer.
En büyük lenf damarı, vücudun alt kısmından ve barsaklardan lenf toplayıp arterio vena cava ya boşaltan torasik kanaldır.

[H_G_S]

emeğineee sağlıkkk görüşşkenn tesekkurr edeiiimmm cokk işe yaradıı vizedeee cokkk :bravo:

[baytar_e]

bişi diğil arkadaşım

[Mehmet AKIN]

teşekkürler güzel calısma

[vet.tek.]

eywallah dostum! sağolasın! aradığım mevzuda tam buydu! emeğine sağlık ne diyelim

[Arzu__]

Teşekkürler

[mustafa_dinc]

teşekkürler arkadaşım ellerine sağlık

[osmny]

teşekkürler…

[andycole86]

emeğine sağlık

[cvroe]

teşekkürler

[igzas]

teşekkürler

[comaklis]

güzel hazırlamışsınız

[cilginbytar_mehmet]

çok işime yarayacak saolun.

[Yazar]

Yazılar