[Murat KUTAY]

Mehmed Akif Bahçesi

Beşir Ayvazoğlu

Pendik Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü’nde, tarih” Bakteriyolojihane binasının önündeki alan ‘Mehmed Akif Bahçesi’ olarak yeniden düzenlendi. 27 Aralık Salı günü, Enstitü tarafından ayrıca ‘Ölümünün 69. Yılında Mehmed Akif Ersoy’ konulu bir panel gerçekleştirildi. Prof. Dr. Tayip Çalışlar’ın yönettiği panelde, Prof. Uğur Derman, Alim Kahraman, Altan Armutak ve Beşir Ayvazoğlu, Mehmed Akif’i çeşitli açılardan değerlendirdikleri birer konuşma yaptılar.

Halkalı Baytar Mektebi’nin ilk mezunlarından biri olan Mehmed Akif, mezuniyetinin hemen ardından Orman ve Maadin ve Ziraat Nezareti fen heyetinin baytarlık işlerine bakan beşinci şubesinde Baytar Müfettiş Muavini olarak tayin edilmiş ve 1898’e kadar, dört yıl boyunca, Rumeli, Anadolu ve Arabistan’da dolaşmış, Edirnede Baytar Müfettişi, Adana’da Vilayet Baytarı olarak görev yapmıştı. Mesleği ile ilgili son görevi, Baytarlık Dairesi müdür yardımcılığı idi. Bu dairenin müdürü olan Abdullah Bey’in haksız yere görevinden alınması üzerine 11 Mayıs 1913’te memuriyetten istifa etti. İstifanın sebebi Pendik’teki Bakteriyolojihane’yle doğrudan ilişkiliydi. Eşref Edip Fergan’in kitabında Akif’in istifa dilekçesi kaydedilmiştir: ‘Umur-ı Baytariye Müdiri Abdullah Efendi’nin yerden göğe kadar haklı olduğu Bakteriyolojihane meselesinden dolayı azli üzerine acizleri de memuriyetimden suret-i kat’iyede istifa ediyorum’.

Bakteriyolojihane-i Baytari, Baytar Mekteb-i Alisi bahçesinde çalışmalarını yaptığı sırada İstanbul’da hiç eksik olmayan sığır vebasının yayılmasına yol açtığı tespit edilince, laboratuvarın Anadolu yakasına taşınmasına karar verilmiş, 1910’da Pendik’teki geniş alan satın alınarak bir bina yapılmıştı. Birinci Dünya Savaşı’nın çıkması üzerine, bu enstitünün müdürü olan Forgeot ülkesine dönmek zorunda kaldı. Bunun üzerine Enstitü Müdür vekaletine Neyzen Tevfik’in kardeşi olan Şefik Kolaylı tayin edildi. Milli Mücadele sırasında, Enstitü’nün bir bölümü Şefik Kolaylı yönetiminde önce Eskişehir’e, sonra Kırşehir’e taşınmış, diğer bölümü de Nikolaki Mavraoğlu yönetiminde sığır vebası serumu üreterek gizlice Anadolu’ya göndermişti.

Milli Mücadele kazanıldıktan sonra, Anadolu’ya geçen Bakteriyolojihane görevlileri Pendik’e döndüler. Bakteriyoloji’nin yıllarca müdürlüğünü yapan Şefik Kolaylı, Mehmed Akif’in yakın dostlarından biriydi. Akif, Mısır’da yaşadığı yıllarda bile, bu kurumun faaliyetlerini Şefik Kolaylı’yla sürekli haberleşerek yakından takip etti. Hayvan hastalıklarını önlemenin Türkiye için hayati bir önem taşıdığını çok iyi biliyordu.

Günümüzde faaliyetlerine Pendik Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü adıyla devam eden ve son kuş gribi olayında olduğu gibi, önemli başarılara imza atan bu kurum, asırlık ağaçların yer aldığı geniş bir alanı yeniden düzenleyip ‘Mehmed åkif Bahçesi’ adını vererek büyük bir vefa örneği gösterdi. Bahçede Akif’in biyografisinin, İstiklal Marşı’nın ve Çanakkale Şehitleri’nin yazılı olduğu panolar yer alıyor.

(Beşir Ayvazoğlu – 03 Ocak 2006 Salı, H.O. Tercüman gazetesindeki yazısından alınmıştır)

[Yazar]

Yazılar