[Murat KUTAY]

Tarımsal destekleme modelindeki değişim hayvancılık
sektöründe
de uygulanacak. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “doğrudan gelir
desteğini kaldıracağız, arazi yerine ürüne destek vereceğiz”
sözleri
ile bitkisel üretime yönelik destekleme politikasında radikal bir
değişikliğe gidilirken, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, hayvan
başına
destek sistemine geçmek için çalışma başlattı.
Bakanlığın yaptığı çalışmaya göre, hayvancılıkta yem
bitkisi
üretiminden süte kadar her aşamada verilen 50 kalem desteğin
kaldırılması ve hayvan başına tek bir ödemenin yapılması
öngörülüyor.
Hayvan başına ödeme için 2008’de tespitler yapılacak ve 2009’da
ilk
ödeme başlayacak.
Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, geçen hafta hayvancılık
sektörü
temsilcileri ile yaptığı toplantıda yeni sisteme ilişkin ilk
bilgileri
vererek sektörün tepkisini ölçtü. Bakan, hayvan başına ödeme
yapmak
için bir çalışma başlattıklarını ve bu ayın sonuna kadar bunu
netleştireceklerini ve kamuoyuna açıklayacaklarını söyledi.
DÜNYA’ nın edindiği bilgilere göre, süt primi, buzağı teşviği,
suni
tohumlama, yem bitkisi üretimi, gübre çukuru ve daha bir çok
desteğin
olduğu hayvancılık destekleri yerine çiftçiye hayvan başına tek
bir
destek yapılacak. Hayvan başına ödeme sadece kültür ırkı ve
kültür
melezi hayvanlar için verilecek. Bu destekten 5 baş üstü ve 200
başa
kadar olan hayvancılık işletmeleri yararlanabilecek. 5 başın
altında
hayvana sahip üreticilere destek verilmeyecek. 200 baş üzeri
hayvancılık işletmelerine ise sadece 200 baş için destek
verilecek.
Destekten yararlanmanın bir başka ön şartı ise hayvanların kayıt
altına alınması. Bu konuda Damızlık Sığır Yetiştiricileri
Merkez
Birliği’nin soykütüğü ve önsoy kütüğü kayıtları ile
TürkVet-
Veteriner Bilgi Sistemi ‘in kayıtları esas alınacak. Her iki kayıt
sisteminde toplam 5 milyon civarında hayvanın kaydı var. Bu
kayıtlarda Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi kapsamında
kooperatifler üzerinden üreticilere dağıtılan ikişer inekler de
bulunuyor. İkişer inek sahibi üreticiler destekten yararlanamayacak.
Sektör temsilcilerinin verdiği bilgilere göre Bakanlığın
düşündüğü
şartlarda ancak 1 milyon 750 bin hayvan destek kapsamında olacak.
Destek yarı yarıya azalacak
1980’li yılların başında çok büyük bir çöküş yaşayan
hayvancılık
sektörü son yıllarda verilen desteklerle yeniden canlanmaya
başladı.
Hayvancılık işletmeleri bu desteklerle kapasitelerini
büyüttü.Sektöre
dışarıdan yatırımların sayısı arttı. AKP Hükümetinin de en
çok önem
verdiği sektörlerden birisi hayvancılık oldu. 2002 yılında 83
milyon
YTL olan hayvancılık destekleri, 2003’te 107 milyon YTL’ ye 2004’te
248 milyona, 2005’te 352 milyona 2006’da 700 milyon YTL’ ye ulaştı.
2007 yılında hayvancılık destekleri için 750 milyon YTL ödenek
öngörülmesine rağmen desteklerin toplamı 1.2 milyar YTL’ ye
ulaştı. 22
Temmuz’da yapılan seçimden önce tarım bütçesinin yüzde 95’i
harcandığı için hayvancılık destekleri ödenemedi. Ayrıca 750
milyon
YTL öngörülen hayvancılık destekleri 1.2 milyar YTL’ ye çıkınca
Maliye
Bakanlığı tepki gösterdi. Bu kadar büyük bir sapmayı beklemeyen
Maliye
Bakanlığı, hayvancılık desteklerinde kısıtlamaya gidilmezse
kaynak
bulunamayacağını ve desteklerin ödenemeyeceğini Tarım
Bakanlığına
bildirdiği ifade ediliyor. Tarım Bakanlığı bir yandan 2007
desteklerini ödemek için Maliye Bakanlığı’ndan ödenek almaya
çalışırken diğer tarafta gelecek yıllarda benzer sorunları
yaşamamak
için hayvan başına ödeme sistemine geçmek için çalışıyor.
Bakanlık,
hayvan başına destek sistemine geçerek hayvancılık sektörüne
verdiği
desteği 1.2 milyar YTL’ den 500- 600 milyon YTL’ ye düşürmeyi
hedefliyor. Ayrıca 2008 bütçesi ile 2007 desteklerini ödeneceği
için
2008’de yeni bir destek ödenmemesi ve hayvan başına destek
ödemelerinin 2009 bütçesinden yapılması planlanıyor.
Üreticilerin
alacağı destekler en az yarı yarıya azalacağı gibi, 2008’i’de
desteksiz geçirecekler.
Gözler Antalya’da olacak
Türkiye Hayvancılık Kooperatifleri Merkez Birliği( HAYKOOP)
tarafından
düzenlenen ve yarın(22 Ocak’ta) Antalya’da yapılacak Hayvancılık
Sektörü 2.Ortak Akıl Toplantısı’na Tarım ve Köyişleri Bakanı
Mehdi
Eker’ in de katılarak yeni destek sistemi hakkında üreticilere
ayrıntılı açıklama yapması bekleniyor. HAYKOOP tarafından
çiftçilere
ve kooperatif yöneticilerine gönderilen davet yazısında Eker’ in
mevcut kredilerin yapılanması ve yeni açılacak krediler hakkında
bilgi
vereceği ve yeni bir proje açıklayacağı özellikle vurgulanıyor.
Bu
nedenle Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker’in Antalya’dan
yapacağı
açıklamalar merakla bekleniyor.
2007 destekleri ödeniyor
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı hayvan başına destekleme sistemine
geçerken üreticinin tepkisini azaltmak için 2007 desteklerinin
ödenmesini hızlandıracak. DÜNYA’ nın edindiği bilgilere göre
bugüne
kadar 2007 hayvancılık destekleri kapsamında 190 milyon YTL ödeme
yapıldı. Maliye Bakanlığı ile yapılan görüşmeler sonucunda ay
sonuna
kadar 750 milyon YTL daha ödeme yapılması planlanıyor. Ödemlere
öncelikle küçük kalemlerden başlanacak. Süt primlerinin daha geç
ödenebileceği ifade ediliyor.
UYGULAMADAKİ HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ
YEM BİTKİLERİ
Yonca (Sulu) 130,00 YTL/Dekar
Yonca (Kuru) 80,00 YTL/
Dekar
Korunga 80,00 YTL/Dekar
Tek Yıllıklar 50,00 YTL/Dekar
Silajlık Tek Yıllıklar 55,00 YTL/Dekar
Silajlık Mısır 60,00 YTL/Dekar
Yapay Çayır-Mera 100,00 YTL/Dekar
Yem bitkileri üretimi desteklemelerinde yurt içinde üretilen
sertifikalı tohum kullananlara yüzde 5, kalkınmada öncelikli illere
yüzde10 ilave destek ödeniyor.
SERTİFİKALI YEM BİTKİLERİ TOHUMLUĞU ÜRETİMİ
Yonca 1,50 YTL/Kg
Korunga, Fiğ-Macar Fiği, Hay. Pan., Yem Şal. 0,50 YTL/Kg
Diğerleri 0,25 YTL/Kg
DAMIZLIK DÜVE
Belgeli 550,00 YTL/baş
Sertifikalı 275,00 YTL/baş
SUNİ TOHUMLAMA
Kalkınmada Öncelikli 36,00 YTL/baş
Diğer 26,00 YTL/baş
SUNİ TOHUMLAMADAN DOĞAN BUZAĞI
Soy Kütük 140,00 YTL/baş
Ön Soykütüğü 80,00 YTL/baş
SAĞIM HİJYENİ VE SÜT KALİTESİ
Sağım Ünitesi, Soğutma Tankı (200 binYTL’ lik fatura) yüzde 40
( fatura bedelinin % 40’ı)
Gübre Çukuru (100 bin YTL’lik fatura) yüzde 40 ( fatura bedelinin
yüzde 40’ı)
KÜÇÜKBAŞ ISLAH AMAÇLI YETİŞTİRİCİ BİRLİKLERİ
Koyun-Keçi 5,00 YTL/baş
TİFTİK ÜRETİMİ DESTEĞİ
Oğlak Tiftiği 9,00 YTL/Kg
Ana Mal (ince, iyi, sıra, hafif) 8,00 YTL/Kg
Tali 6,00 YTL/Kg
AŞILAMA
Koyun Keçi Brucellosisi (Rev-1 Genç) 0,50 YTL/baş
Şap Aşısı Büyükbaş ( % 80 Üzeri
Gerçekleşen) 0,75
YTL/baş
Şap Aşısı Büyükbaş ( % 80 Altında
Gerçekleşen)0,50
YTL/baş
Şap Aşısı Küçükbaş (% 80 Üzeri
Gerçekleşen) 0,50
YTL/baş
Şap Aşısı Küçükbaş (% 80 Altında
Gerçekleşen)0,25
YTL/baş
Sığır Brucellosisi (S-19 GENÇ)1,00 YTL/baş
Koyun -Keçi Vebası (Ppr), Koyun, Keçi Çiçeği ve Şarbon0,25
YTL/baş
HAYVAN KİMLİK SİSTEMİ
Serbest Veteriner Hekimler ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri
Birliği’
ne küpeledikleri 0-6 aylık sığır cinsi hayvan başına 2,00
YTL/baş
HASTALIKTAN ARİ İŞLETMELER
Hastalıktan Arı -Sığır Hayvanı 50,00 YTL/baş
SÜT DESTEKLEMELERİ
Örgütlü Üreticiler 5,5 Ykr/litre
Diğerleri 3 Ykr/litre
Örgütlü Yetiştiricilerden, hayvanlarını soy kütüğü sistemine
kayıt
ettirerek, Bakanlıkça; yürütülen ıslah çalışmalarına katkıda
bulunanlara beher litre süt için ilave olarak 1,5 Ykr/litre
Her birim kooperatif veya birliğin danışman (Ziraat Mühendisi
ve/veya
Veteriner Hekim) çalıştırmaları halinde, üretici örgütlerine
(her
birim kooperatif veya birliğe ödenmek üzere) beher litre süt için
ilave 1,5 Ykr/litre
Üretilen sütün 5200 sayılı yasa ile kurulmuş Süt Üreticileri
Birliği
aracılığı ile pazarlayan örgütlü üreticilere beher litre süt
için
ilave 1,5 Ykr/litre
Sığır tüberkülozu ve sığır brucellozu hastalıklarından ari
süt
sığırı işletmesinden elde edilen sütler için, örgütlü (3
YKrş/Litre
üzerinden) beher litre süt için %50 ilave destekleme,
GIDA GÜVENLİĞİ
Kesimhane, Mezbaha ve Kombinada Çalışan Veteriner Hekimlere Yapılan
Destekleme
büyükbaş hayvan başına ; 1,25 YTL, küçükbaş hayvan
başına ; 0,3 YTL,
devekuşu hayvan başına ; 1 YTL,
1000 adet tavuk için ; 2,0 YTL ,
500 adet çıkma tavuk için ; 2,0 YTL,
1000 adet hindi için ; 12,5 YTL ,
tavşan hayvan başına ; 0,15 YTL ,
(bir veteriner hekime aylık yapılacak destekleme miktarı 750 YTL’
den
az, 3.000 YTL’ den fazla olamaz. )
ET DESTEĞİ
28 İlde, Tarım Kredi Kooperatifleri ile sözleşme yapan ve Et Balık
Kurumu kombinalarında kesim yapan üreticilere 28 ilde karkas
ağırlığının beher kilogramı için 1 YTL
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARINI KORUMA VE GELİŞTİRME DESTEKLEME
ÖDEMELERİ
Yerli Hayvan Gen Kaynaklarının Korunması Büyükbaş 350 YTL/baş,
Küçükbaş 60 YTL/baş
Yerli hayvan Gen Kaynaklarının Geliştirilmesi Küçükbaş Taban
Sürü
30 YTL/baş
Küçükbaş Elit Sürü 35 YTL/baş

21.1.2008 Dünya Gazetesi”

[Yazar]

Yazılar